39. rocznica zniesienia stanu wojennego

Zniesienie stanu wojennego w dniu obchodów rocznicy ogłoszenia przygotowanego w Moskwie „Manifestu PKWN” miało oczywiście charakter propagandowy – zgodnie z zamiarem władz komunistycznych służyło uświetnieniu haniebnej de facto rocznicy podporządkowania Polski sowieckiej dyktaturze.

Decyzję o zniesieniu stanu wojennego poprzedziły działania władz peerelowskich, mające na celu utrwalenie represyjnych możliwości działania systemu komunistycznego wobec społeczeństwa. Prof. Jan Żaryn w rozmowie z PAP zauważył, że pomimo zniesienia stanu wojennego duża część stosowanych w jego trakcie rozwiązań prawnych stała się elementem porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do końca jej istnienia: „Pamiętajmy jednak, że znaczna część przepisów stanu wojennego stała się częścią ustawodawstwa PRL i władze nie utraciły kontroli nad sferą bezkarności dla bezpieki, prokuratury i sądów, która w każdej chwili mogła być uruchomiona w celu zniszczenia konkretnych grup, środowisk i działaczy opozycji”.

W 1992 r. Sejm przyjął uchwałę, że stan wojenny był nielegalny. W 1996 r. Sejm, głosami ówczesnej koalicji SLD-PSL, nie zgodził się by Jaruzelski, Kiszczak i inni członkowie WRON odpowiadali przed Trybunałem Stanu.

W dniach 23 lutego i 16 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznawał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, dotyczący dekretu o stanie wojennym. W wyroku z dn. 16 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że dekret o stanie wojennym oraz dekret o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego są niezgodne z art. 7 Konstytucji RP w związku z art. 31 ust. 1 Konstytucji PRL z dnia 22 lipca 1952 r. oraz z art. 15 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie.