Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie oceny pracy nauczycieli z 4 lipca 2022 r.

Kwestie regulowane rozporządzeniem w sprawie oceny pracy nauczyciela

Opublikowany projekt rozporządzenia określa:

1. szczegółowe kryteria dokonywania oceny pracy nauczycieli,
2. szczegółowy tryb dokonywania oceny pracy nauczycieli,
3. szczegółowy tryb postępowania odwoławczego.

Podział kryteriów na podstawowe i dodatkowe

Szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela mają zostać podzielone na dwie grupy. Będą to:

1. obowiązkowe kryteria oceny pracy nauczyciela,
2. dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela

Obowiązkowe kryteria oceny:

1. poprawność merytoryczna i metodyczna prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
2. dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki,
3. znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej dnia 20 listopada 1989 r., ich realizacja oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej,
4. wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia z niepełnosprawnością, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego,
5. kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela,
6. współpraca z innymi nauczycielami,
7. przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony,
8. poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego,
9. współpraca z rodzicami (nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w szkole dla dorosłych, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli).

Dodatkowe kryteria oceny:

1. planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć,
2. diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem,
3. analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy,
4. wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego,
5. realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela, w tym udział w przeprowadzaniu egzaminów i prowadzenie konsultacji,
6. podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
7. pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy,
8. prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców,
9. realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły,
10. umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów,
11. umiejętność rozpoznawania i stosowania komunikacji niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych,
12. opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów,
13. przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły,
14. współpraca z CKE lub OKE, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub uczelniami w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne,
15. inne szczególne osiągnięcia nauczyciela wynikające z jego pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.

Ocena pracy będzie dokonywana z uwzględnieniem:

1. wszystkich obowiązkowych kryteriów oceny,
2. dwóch dodatkowych kryteriów oceny – po jednym wybranym przez ocenianego nauczyciela i oceniającego dyrektora.

Spełnienie kryteriów ma być oceniane w procentach

Każde z kryteriów ma być oceniane w punktach:

• 0-30 – poprawność merytoryczna i metodyczna prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
• 0-5 – pozostałe kryteria.

Ocena będzie przypisana do uzyskanej sumy punktów:

• ocena wyróżniająca – co najmniej 90%
• ocena bardzo dobra – 75 – 89%
• ocena dobra – 55 – 74%
• ocena negatywna – poniżej 55%

Tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela

Projekt rozporządzanie nie przewiduje istotnych różnic w trybie dokonywania oceny pracy nauczyciela w stosunku do obecnie obowiązującego. Ważną różnicą jest jednak konieczność wybrania dodatkowego kryterium oceny przez nauczyciela i dyrektora.

Nauczyciel wybierze dodatkowe kryterium wybiera dodatkowe kryterium w ciągu 3 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywaniu oceny pracy, albo we wniosku o dokonanie oceny pracy.

Natomiast dyrektor wskaże dodatkowe kryterium oceny w zawiadomieniu o dokonywaniu oceny pracy dla nauczyciela albo w ciągu 3 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku nauczyciela o ustalenie oceny pracy.

Nowe kryteria oceny pracy dyrektora

W projekcie rozporządzenia odrębnie uregulowano obowiązkowe kryteria oceny pracy dyrektora, a także p.o. dyrektora i zastępcy dyrektora (po 6 miesiącach zastępstwa). Kryteriami branymi pod uwagę podczas oceny pracy dyrektora mają być:

1. organizowanie pracy szkoły zgodnie z przepisami prawa,
2. planowanie i organizowanie pracy rady pedagogicznej, realizowanie zadań zgodnie z uchwałami stanowiącymi rady pedagogicznej i rady szkoły, o ile organy te działają, a także zgodnie z rozstrzygnięciami organu sprawującego nadzór pedagogiczny i organu prowadzącego szkołę,
3. współdziałanie z innymi organami szkoły oraz zapewnienie efektywnego przepływu informacji pomiędzy tymi organami,
4. prawidłowość prowadzenia i przechowywania dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej lub innej dokumentacji dotyczącej realizowania zadań statutowych szkoły,
5. tworzenie warunków do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zapewnienie uczniom i nauczycielom bezpieczeństwa w czasie zajęć organizowanych przez szkołę,
6. sprawowanie nadzoru pedagogicznego,
7. wdrażanie działań zapewniających podnoszenie jakości pracy szkoły,
8. organizowanie dla uczniów pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego,
9. podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole oraz tworzenie warunków do działań prozdrowotnych,
10. tworzenie warunków do respektowania praw dziecka i praw ucznia, w tym praw ucznia niepełnosprawnego, oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach,
11. podejmowanie działań mających na celu wspieranie rozwoju uczniów, w tym uczniów z niepełnosprawnością, oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły i środowiska pozaszkolnego,
12. wspieranie nauczycieli w rozwoju i doskonaleniu zawodowym,
13. doskonalenie własnych kompetencji kierowniczych,
14. współpracę ze środowiskiem lokalnym i partnerami społecznymi oraz budowanie pozytywnego wizerunku szkoły,
15. prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę środkami pochodzącymi z innych źródeł,
16. prawidłowość wykonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników szkoły, w tym dokonywania oceny ich pracy.

W tym przypadku również pod uwagę brane będą dwa obowiązkowe kryteria nauczycielskie:

1. analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy,
2. realizowanie innych zajęć i czynności w ramach zadań statutowych szkoły.

Jeśli dyrektor prowadzi zajęcia, będzie oceniany w oparciu także o pozostałe obowiązkowe kryteria nauczycielskie oraz jedno dodatkowe wskazywane przez dyrektora.

Dla kryteriów dyrektorskich zostanie przyjęta odrębna punktacja 0-10. Oceny poszczególnych kryteriów będzie dokonywał organ nadzoru pedagogicznego, organ prowadzący albo obydwa te organy w porozumieniu.

Omówiony projekt rozporządzenia został skierowany do konsultacji publicznych. Wejście w życie zaproponowanych przepisów uzależnione jest jednak od nowelizacji ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela.

Autorka:  Marta Wysocka
Specjalistka w zakresie prawa oświatowego, autorka i redaktorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu edukacji i oświaty, prawa oświatowego oraz prawa pracy. Absolwentka prawa i filologii polskiej na Uniwersytecie Łódzkim.